Przepięcie instalacji elektrycznej to krótkotrwałe zwiększenie napięcia w sieci elektrycznej powyżej nominalnej wartości. Przepięcie może powstać na skutek różnych czynników, takich jak:
– Wyładowania atmosferyczne – w wyniku uderzenia pioruna w okolicy linii energetycznych lub bezpośrednio w elektrownię lub transformator. Wyładowania atmosferyczne mogą prowadzić do bardzo wysokich napięć, które mogą uszkodzić urządzenia elektryczne.
– Przeciążenia lub zwarcia w sieci – w wyniku przeciążenia sieci, np. z powodu zbyt dużej liczby podłączonych urządzeń lub nieprawidłowo dobranej mocy, lub w wyniku zwarcia w sieci, np. z powodu uszkodzenia izolacji kabli lub uszkodzenia urządzeń.
– Przepięcia pochodzące z sieci elektroenergetycznej – np. z powodu nagłych zmian w sieci, np. spadków napięcia lub jego wzrostów.
Przepięcia instalacji elektrycznej mogą prowadzić do uszkodzenia urządzeń elektrycznych i elektronicznych, a w skrajnych przypadkach do pożaru lub porażenia prądem. Dlatego ważne jest, aby korzystać z urządzeń ochronnych, takich jak przepięciowe zabezpieczniki instalacyjne i urządzeń, które zapewnią ochronę przed przepięciami.
Aby zabezpieczyć instalację przed przepięciem, należy zastosować odpowiednie urządzenia ochronne. Oto kilka sposobów na zabezpieczenie instalacji przed przepięciem:
1. Przepięciowe zabezpieczniki instalacyjne (ang. Surge Protective Devices – SPD) – są to urządzenia, które blokują przepięcia w sieciach niskiego napięcia (do 1000V). SPD są montowane w rozdzielniach elektrycznych i chronią przed przepięciami spowodowanymi przez wyładowania atmosferyczne, przeciążenia sieci, zwarcia, itp. Przepięciowe zabezpieczniki instalacyjne są podstawowym sposobem na zabezpieczenie instalacji przed przepięciem.
2. Przepięciowe zabezpieczniki urządzeń (ang. Surge Protective Devices – SPD) – są to urządzenia, które chronią pojedyncze urządzenia przed przepięciami, np. komputery, telewizory, itp. Są to zazwyczaj wtyczki lub listwy zasilające z wbudowanym zabezpieczeniem przepięciowym.
3. Odgromniki (ang. Lightning Arrester) – stosowane do ochrony przed wyładowaniami atmosferycznymi. Zazwyczaj montowane w punktach wysokich, np. na dachu budynku. Odgromniki chronią instalację przed przepięciami spowodowanymi przez uderzenie pioruna w okolicy linii energetycznych lub bezpośrednio w elektrownię lub transformator.
4. Odpowiednio dobrane przewody i kable – należy wybierać przewody i kable o odpowiedniej mocy i wytrzymałości, aby zminimalizować ryzyko przeciążenia i zwarcia w sieci.
5. Regularne przeglądy instalacji elektrycznej – należy wykonywać regularne przeglądy instalacji elektrycznej oraz unikać samodzielnych napraw oraz ingerencji w instalację przez osoby niekompetentne. W przypadku podejrzenia uszkodzenia instalacji należy bezzwłocznie wezwać specjalistów do naprawy.
